'Cohen haalt bezem door de Wallen', stond enkele weken geleden in de krant. Amsterdamse toestanden zijn natuurlijk veel heftiger dan in de rest van Nederland en Maastricht is wat dat betreft geen uitzondering. Hier is geen rosse buurt, die door Leers schoongeveegd moet worden, en de vroegere tippelzone aan de Maasboulevard is al lang opgeheven. Tegenwoordig is het aan sexondernemers toegestaan om een bordeel te runnen, mits zij over de vereiste vergunningen beschikken. Misbruiken zij hun vergunningen voor criminele activiteiten, zoals in Amsterdam blijkbaar gebeurde, dan worden die onmiddellijk ingetrokken.

bordeelhouder Cornet

Iets meer dan 250 jaar geleden was de Maastrichtse overheid veel strenger. Toen werd bordeelhouder Jean Cornet uit Wyck nog in het openbaar gegeseld en samen met zijn vrouw en dochter voor eeuwig uit de stad verbannen. Toch was ook hier meer aan de hand dan alleen prostitutie. De werkwijze van Cornet ging een behoorlijk eind in de richting van hetgeen wij tegenwoordig vrouwenhandel noemen. De zaak kwam in oktober 1751 aan het rollen met de arrestatie van Anna Catharina Hallet en Marie Joseph Baret, die ervan beschuldigd werden 'openbare hoeren en lichtveerdige vrouwspersonen' te zijn. Uit het verhoor van beide vrouwen bleek dat zij hun 'vuile handel' meestal ten uitvoer brachten in het huis van Jean Cornet in de Wycker Grachtstraat. Hij en zijn vrouw Margaretha de Befe waren niet alleen op de hoogte hiervan, maar zetten deze 'vrouwluiden' aan tot het plegen van dergelijke 'wulpsheden'.

 

Anna Hallet was 25 jaar oud, kwam uit Luik en was getrouwd met een grenadier van het garnizoen van Stevensweert. Verschillende malen logeerde zij in het huis van Cornet, meestal samen met haar man, maar ook een aantal keren alleen. In die gevallen sliep zij bij de dertienjarige dochter van Cornet in bed. Tijdens zo'n nacht werd zij door de dochter wakker gemaakt, omdat er een groep 'messieurs' was die zij gezelschap moest houden. Het waren vijf militairen, die zich op zolder aan haar vergrepen, betaalden en meteen weer vertrokken. Korte tijd later werd zij opnieuw gewekt, ditmaal door de vrouw van Cornet. Er was zojuist een tamboer-majoor gearriveerd die nieuws over het garnizoen van haar man had. Verrast begaf zij zich naar beneden, maar helaas, het liedje eindigde weer op zolder. Daarna werd zij nog eens naar boven gelokt onder de valse beschuldiging dat zij de duiven had laten wegvliegen, maar merkte bij het naar boven gaan dat zij op de voet werd gevolgd door een dragonder en een burger.

jonge vrouwen

Zij wist dat zij niet de enige was die misbruikt werd, maar had hetzelfde zien gebeuren met verschillende andere jonge vrouwen en meisjes. Zij moesten hun verdiende geld aan Cornet afdragen en ook liet hij hen andere vrouwen ronselen. 's Avonds en zelfs 's nachts klopten soldaten en vrouwen aan bij gastheer Cornet, die altijd klaarstond om hen te ontvangen. Wanneer een patrouille kwam controleren, verborg hij de meisjes in een kast of in de schuur van de buren. Volgens Anna had de vrouw van Cornet geen geslachtelijk verkeer met de klanten. De dochter zat wel vaak bij de soldaten op schoot en gedroeg zich dan nogal familiair. Ook Marie Baret en enige andere meisjes, die een paar weken later verhoord werden, vertelden dergelijke verhalen. Hieruit bleek dat Cornet zelf ook wel eens toenadering zocht.

 

Hieruit bleek dat Cornet zelf ook wel eens toenadering zocht. Dan was er nog het zielige verhaal over het meisje Rose, waaruit pas echt blijkt dat Cornet een crimineel was. Het arme kind was nog maar twaalf of dertien jaar oud, werd meerdere keren gedwongen zich te laten misbruiken en kreeg slaag als zij begon te jammeren. Een ander meisje klaagde dat zij wel zeven of acht keer op een dag naar boven moest en als zij dan te moe was om nóg een keer te gaan, werd zij gedwongen. De vrouw van Cornet verkocht de meisjes tegen woekerprijzen de kleren die zij aan moesten doen, als zij naar boven gingen. Intussen had de schout beslag gelegd op de hele inboedel van het huis. Tussen die spullen zaten 'enige vuile prenten'.

misdaad en straf

Cornet en zijn vrouw waren beiden 43 jaar oud. Zelf waren zij afkomstig uit Charneux (vlakbij Herve). Blijkbaar ronselden zij de vrouwen die zij in huis namen, vooral in Luik en omgeving. De beide verdachten ontkenden alles. Cornet zei dat hij leefde van de verkoop van bier en brandewijn en van de paardenhandel. Zijn kroeg had veel aanloop van militairen en hun vrouwelijk gezelschap, maar of dat prostituees waren wist hij niet. Onder zijn dak gebeurde in ieder geval niets onoorbaars. De meisjes die hij in huis had, waren alleen maar in de kost. Voor een schelling per dag kregen zij bij hem te eten en gingen 's avonds weer naar huis. Op de vraag of hij hun wel eens vieze plaatjes liet zien om hen 'tot een brutale wellust' te prikkelen, antwoordde hij van niet. Uiteindelijk kreeg hij wegens het houden van een publiek bordeel bovengenoemde straf. De vrouw en de dochter moesten vanaf de schandpaal toekijken hoe Cornet de hem toebedachte tachtig slagen (met twintig roeden, per roede vier slagen) onderging.

 

bron

Brabants hooggerecht van Maastricht, proces Cornet

 

bijschrift

Eén van de in beslag genomen 'vuile prenten' bestaat uit een dichtgevouwen tekening met als onderschrift in het Frans: u ziet ziet hier alleen maar twee rozen; het openen van het papier zal u doen blozen (letterlijk: open het papier en u krijgt wat anders te zien). Bij het openvouwen komt een koning tevoorschijn, die volgens het bijschrift ergens pijn aan heeft. Als u dan de onderrand openvouwt wordt eerst gesuggereerd dat het zijn hart is, maar uit de tekening die onder de bovenrand zit, blijkt dat er iets heel anders met hem aan de hand is.

 

auteur

Rolf Hackeng