• onderzoeken
    • zoeken
    • zoeken in verwante bronnen
    • doorzoek de website
    • zoektips
  • ontdekken
    • archiefsprokkels
    • projecten
    • digitale tentoonstellingen
    • publicaties
  • organisatie
    • Over ons
      • algemeen
      • bestuur en directie
      • vacatures
      • beleid en jaarverslagen
      • ANBI-gegevens
      • privacyverklaring
      • Toegankelijkheidsverklaring
    • zorgdragers
    • partners
      • vrienden
      • vrijwilligers
    • nieuws
  • pagina's winkel
    • films
    • catalogi en inventarissen
    • ansichtkaarten, boeken, gidsen en handleidingen
  • pagina's winkelplus
    • persbericht Groot Verhalenboek Maastricht, deel 2
    • persbericht Groot Verhalenboek Maastricht, deel 1
    • persbericht de Maas en Rijnregio's gedurende de Romantiek
    • persbericht 'Zotheid' in de duisternis
    • persbericht Kleinhandel en stedelijke ontwikkeling
    • persbericht Het middeleeuwse grondbezit van het Sint-Servaaskapittel
  • Opstand
top
  • contact
  • studiezaal
  • tarieven
  • english

        Herman Pasman: 'beclaeghde'

        Het hoofd verloren….

        “Help, mijn vrouw sterft!” Aldus schreeuwt Herman Pasman, een blinde bedelaar, terwijl hij op 10 december 1692 omstreeks vier uur ’s morgens naar de buren rent. Herman wordt vergezeld door de dames Denise Morreau en Sibille, beiden bij hem inwonend.

         

        Samen met de buren rennen ze naar de stal van Hermans huis, waar Marie Vaessens, de vrouw van Herman, bloedend op de grond ligt te kronkelen. Ze dragen haar samen naar de keuken, waar zij ter plekke aan haar verwondingen overlijdt. Een onderzoek wordt gestart. Herman, Denise en Sibille worden meegenomen voor verhoor.

         

        Tijdens het verhoor verklaart Herman dat Marie zichzélf de keel heeft doorgesneden. Daarnaast vertellen enkele getuigen dat Marie nogal vreemde uitspraken heeft gedaan die op zelfmoord zouden kunnen wijzen. Echter stellen de stadsdoctoren bij onderzoek vast dat Marie twee sneden in haar hals heeft en wonden op haar handen ontstaan door afweer. Tevens komt vast te staan dat Herman zijn vrouw mishandelde en bedreigde. Ook pleegde hij overspel met twee vrouwen - met Denise, die zelf getrouwd was, en met Sibille, een jonge vrouw.

         

        Na diverse verhoren waarbij ook marteling werd toegepast, geeft Herman alsnog toe dat híj het was die zijn vrouw heeft vermoord. Hij zegt het gedaan te hebben met zijn scheermes. Herman wordt veroordeeld tot onthoofding.

         

        Op 20 december 1692 snijdt een beul Herman de hals door met hetzelfde scheermes waarmee Marie werd verwond. De pastoor van St. Martinus noteerde in het parochieboek dat Herman Pasman op 20 december 1692 om 11 uur op de Markt in Maastricht werd onthoofd en zijn lichaam en hoofd buiten de poort van Wyck op een rad geplaatst werden. Het donderde en bliksemde die dag, schreef de pastoor. Sibille werd voor haar overspel gegeseld en de stad uit verbannen.

         

        Auteur: Nicole Demas, 2017-2018

        Bronnen:

        • 20.087A - Luiks Hooggerecht Maastricht, 1341-1796 - Criminele Processen, volgnummer 155 (oud inventarisnummer 12)

         

        Lees hier de transcriptie van het procesdossier (door Nicole Demas)



        Leessuggesties


        De eerste archiefbewaarplaats in Nederland
        de eerste Sprokkel heette Joseph


        Alle thema's

        geloof en gelofte
        heg en steg
        rechtspraak
        Maastrichtse families
        bestuur en recht
        educatie
        Limburgse collecties
        Erfgoedinstellingen Limburg
        herinnerd en herdacht
        kennis en kunde
        lief en leed
        oorlog en vrede
        recht en slecht
        vermaak en vertier
        woning en werk
        ziek en gezond
        Carnaval
        Limburgse tradities
        Limburgs erfgoed


        Delen



        Scheermes uit de 19e-20e eeuw. Gevonden tijdens opgravingen in Den Haag aan de Voldersgracht. Brond: www.pietdejutter.nl
        Scheermes uit de 19e-20e eeuw. Bron: Piet de Jutter
        RHCL Archiefsprokkel: Fragment uit het proces Herman Pasman.
        Fragment uit het proces Pasman.