Tegenwoordig zijn alle Maastrichtenaren apentrots op de Servaasbrug. De brug is zo beeld- bepalend voor de stad dat de VVV de brug als logo heeft gekozen. Dat is niet altijd zo geweest. In de twintiger jaren van de vorige eeuw werd er regelmatig geklaagd over de oude brug, die toen nog geen naam had (de brug heet pas Servaasbrug sinds 1932). De naamloze brug was toen de enige oeververbinding tussen de beide delen van Maastricht. Al het verkeer van de stad (auto's, bussen, trams, paarden en wagens, fietsers, motorrijders en voetgangers) ging over die ene brug.
oude brug
In 1926 vonden gemeenteraad en college, burgemeester Van Oppen voorop, dat het maar eens afgelopen moest zijn. De oude brug was te smal, verkeerde in slechte staat, en het werd tijd voor een nieuwe, mooie en moderne oeververbinding. De oude brug kon dus gevoeglijk afgebroken worden. Op 10 mei 1926 stemde de gemeenteraad van Maastricht in meerderheid vóór afbraak van de oude brug. Rijkswaterstaat van zijn kant had al lang plannen klaarliggen voor een moderne ijzeren overspanning. Het lot leek beklonken voor de oude brug. Maar toen de gemeenteraad de sloop van de oude brug had goedgekeurd, werden de Maastrichtenaren opeens wakker. Er rees in heel de stad heftig protest, de pers maakte zich van de zaak meester, er werd een comité opgericht, er werden brieven gestuurd naar de Koningin, en zelfs de ministers gingen zich ermee bemoeien.
Maar toen de gemeenteraad de sloop van de oude brug had goedgekeurd, werden de Maastrichtenaren opeens wakker. Er rees in heel de stad heftig protest, de pers maakte zich van de zaak meester, er werd een comité opgericht, er werden brieven gestuurd naar de Koningin, en zelfs de ministers gingen zich ermee bemoeien.
Uiteindelijk keerde het tij en werd besloten tot behoud en restauratie van de oude brug én tot de bouw van een nieuwe brug, de toekomstige Wilhelminabrug. De oude brug zou dus gerestaureerd worden... Nu kunnen we zien wat Rijkswaterstaat toen "restauratie" noemde... In feite is de oude brug namelijk volledig afgebroken (de eeuwenoude bogen werden zelfs met dynamiet opgeblazen!) en in gewapend beton herbouwd. Voor de scheepvaart, want dat was de harde eis van Rijkswaterstaat, werd een ijzeren boog geconstrueerd.
stukken en beetjes
Bij die gelegenheid werd ook de gietijzeren leuning van de brug gedemonteerd. En wie zijn ogen goed de kost geeft, kan er her en der in de stad nog delen van aantreffen. Een stuk staat voor de speelplaats van de Openbare School in de Begijnenstraat. Twee grote stukken vindt men op de Kommel en op de hoek van de Abstraat, tegenover het gebouw van de Sociale Dienst. Een kleiner stuk staat in de Verwerhoek. Op de Ezelmarkt stond ook nog een stuk, maar dat heeft moeten plaatsmaken voor... de ezel.
bron
Régis de la Haye, De Maas over, Publicatie van de Stichting Historische Reeks Maastricht, Vierkant Maastricht 4 (1984).
auteur
Régis de la Haye