Een brug over een rivier vereist continu onderhoud. Daar weten wij in Maastricht alles van. Sinds de bouw van de Maasbrug (die toen nog niet ‘Servaasbrug’ heette), is er steeds opnieuw sprake van onderhoud, herstel en soms zelfs van volledige herbouw.
houten boog
Ook in 1807, vandaag precies 200 jaar geleden, was men al bezig aan de Maasbrug. Het departement Nedermaas (Meuse-Inférieure), de voorloper van onze provincie Limburg, maakte toen deel uit van het Franse Keizerrijk van Napoleon, en de Maasbrug van Maastricht werd in de officiële stukken - zonder overdrijven - betiteld als een belangrijke schakel op de weg n° 6 van Parijs naar Nijmegen, en op de weg n° 42 van Oostende naar Dusseldorf. In 1807 had de brug negen bogen, acht van Naamse steen, en één van hout, met een overspanning van 20 meter. De houten boog was bedoeld om in geval van oorlog of beleg afgebroken of verbrand te kunnen worden, en zo de vijand de oversteek van de rivier onmogelijk te maken.
Het is bekend dat de Maasbrug in de Franse tijd in zeer slechte staat was, ondanks de restauraties allereerst door Franciscus Romanus en daarna door de stadsarchitecten. De strenge winter van 1795 en de hoge ijsgang hadden de brug in al haar voegen doen kraken. De meeste zorgen, in 1807, baarde de achtste pijler, met aan de ene kant een stenen boog en aan de andere kant de houten overspanning. De pijler was in zeer slechte staat, en werd bovendien door de stromingen van het Maaswater ondermijnd. Bovendien stond op deze pijler nog een toren, die echter in 1801 al werd afgebroken. En in 1803 werd het dak boven de houten overspanning gesloopt. Bleef alleen de houten overspanning over.
voorlopig gered
Maar ook de andere pijlers vertoonden in 1807 ernstige gebreken, veroorzaakt door de ijsgang in de winter. Totale begroting, zo berekende de “ingénieur en chef” van de “Ponts et Chaussées” (de Franse Waterstaat): 34.120 franken, te boeken over drie jaar, dus 11.400 franken per jaar. En zo geschiedde. Daarmee was de brug voorlopig gered. Maar er zouden nog vele reparaties volgen. Tot op de dag van vandaag.
bron
RHCL, Archief departement Nedermaas, inventarisnummer 2274. Régis de la Haye, De Maas over. 2000 jaar vaste oeververbindingen in Maastricht. Maastricht 1984 (Vierkant Maastricht, nr. 4).
afbeelding
De houten boog van de Maasbrug, getekend door Ph. van Gulpen, en waarvan de afbraak door deze foutief gedateerd wordt in 1806 (RHCL, Prenten en tekeningencollectie GAM, nr. 1133).
auteur
Régis de la Haye